Έρευνα - Συνεργασίες
Το Ινστιτούτο έχει χρηματοδοτήσει το ερευνητικό πρόγραμμα: «Βυζαντινές Διαθήκες: Κείμενα και ιστορικο-φιλολογική και νομική ανάλυση» (επιστ. υπεύθυνη Καθηγήτρια Ελ. Σαράντη). Στόχος του προγράμματος ήταν η εντόπιση των κειμένων και διαθηκών, η επεξεργασία και διόρθωσή τους σύμφωνα με τους κανόνες της εκδοτικής επιστήμης. Επίσης, συμμετείχε στο πρόγραμμα «Αγιολογία Ύστερης Βυζαντινής περιόδου» με αντικείμενο την ψηφιοποίηση αγιολογικών κειμένων της τελευταίας Βυζαντινής περιόδου του Ινστιτούτου Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (υπεύθυνη από πλευράς ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. η Καθηγήτρια Ε. Σαράντη).
Το πρόγραμμα του ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. με τίτλο «Η πρόσληψη της Αρχαιότητας στο Βυζάντιο» (συντονίστρια η Καθηγήτρια Γ. Ξανθάκη-Καραμάνου) διεξήχθη σε συνεργασία με Καθηγητές Πανεπιστημίων και ερευνητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα πορίσματα του προγράμματος ανακοινώθηκαν στο Διεθνές Συνέδριο του 2012 και δημοσιεύθηκαν στον τόμο «Η πρόσληψη της Αρχαιότητας στο Βυζάντιο κυρίως κατά τους Παλαιολόγειους χρόνους» (βλ. Εκδόσεις).
Σε συνεργασία με τα Κέντρα Έρευνας της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας, Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης καθώς και Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών (υπεύθ. οι Ακαδημαϊκοί κ. Χρ. Ζερεφός και κα Χρ. Μαλτέζου), το Παν/μίο Justus Liebig στο Giessen (Dept. of Geography, υπεύθ. Prof. J. Luterbacher), το Παν/μιο Princeton, Η.Π.Α. (Dept. of History, υπεύθ. Prof. J. Haldon), το Παν/μιο Reading, U.K. (School of Archaeology, Geography and Environmental Studies, υπεύθ. Prof. D. Fleitmann), το Παν/μιο Jagellonian, Krakow (Institute of History, υπεύθ. Prof. A. Izdebski) και άλλους, το ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. υπέβαλε πρόγραμμα με τίτλο «Identification of past extreme environmental changes and their socioeconomic effects» στο πλαίσιο της πρόσκλησης για τη δράση ERASMUS+ της Ε.Ε.
Το Ινστιτούτο έχει συνεργασθεί με τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη και το Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας στην οργάνωση του Διεθνούς Συνεδρίου «Μυστράς: ταυτότητες και προσανατολισμοί» (20-5-2010).
Έχει συνάψει Μνημόνιο Συνεργασίας με το Βυζαντινό Κέντρο ELTE EÖTVÖS JÓZSEF COLLEGIUM της Βουδαπέστης για εφαρμογή προγραμμάτων συνεργασίας στην Εκπαίδευση και την Έρευνα (Δεκέμβριος 2016).
Η Διευθύντρια του Ινστιτούτου προσκλήθηκε από την Οργανωτική Επιτροπή του 23ου Διεθνούς Συνεδρίου Βυζαντινών Σπουδών (Βελιγράδι, 22-27 Αυγούστου 2016) και προήδρευσε σε ειδική Θεματική Συνεδρία με θέμα “Byzantium and the West”. Επίσης, η Διευθύντρια παρουσίασε ως προσκεκλημένη ομιλήτρια εισήγηση με θέμα «The reception of Thucydides in Kritovoulos: Pericles and Konstantinos Palaiologos as models of leadership» στο Συνέδριο με θέμα “Byzance et l’ Occident IV” που διεξήχθη στη Βουδαπέστη (Νοέμβριος 2016). Η μελέτη δημοσιεύθηκε στα Πρακτικά του Συνεδρίου Byzance et l’ Occident IV. Permanence et migration (ed. E. Egedi-Kovács), pp. 15-28, Collège Eötvös Jözsef, ELTE (2018), Budapest. Στο ίδιο Συνέδριο παρουσίασαν εργασίες το μέλος του Δ.Σ. του ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. Επίκ. Καθηγήτρια Ε. Βολονάκη και ο συνεργάτης του Ινστιτούτου Δρ Δημ. Βαχαβιώλος.
Παράλληλα, το ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. έχει αναπτύξει σταθερή συνεργασία με εξέχοντες βυζαντινολόγους από όλη την Ελλάδα, οι οποίοι, με απόφαση του Δ.Σ. συμμετέχουν στην Επιστημονική Επιτροπή του Ινστιτούτου. Τα μέλη της Επιτροπής είναι οι: Καθηγητές κκ. Απόστολος Καρπόζηλος (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), Κώστας Κωνσταντινίδης (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), Ιωάννης Πολέμης (Ε.Κ.Π.Α.), οι Καθηγήτριες κυρίες Σοφία Κοτζάμπαση (Α.Π.Θ.), Αντωνία Μοροπούλου (Ε.Μ.Π.), Μελίτα Εμμανουήλ (Ε.Μ.Π.) και ο Διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών κ. Στυλιανός Λαμπάκης.